Kaparomu İade Alabilir Miyim ?
Cayma Tazminatı Nedir ?
Gerek ticari gerekse özel hayatımızda birçok kez sözleşme imzalamak durumunda kalmaktayız. Özellikle alım satım işlerimizde yaptığımız sözlü ya da yazılı anlaşmanın kanıtı ve birbirimize verdiğimiz sözlerin bağlayıcılığı için de bir kısım ödeme yapmak zorunda kalıyoruz. Halk deyimiyle kaparo kanundaki deyimiyle bağlanma parası olan ve zaman zaman ise cayma parası adı verilen bu tür meblağları karşı tarafa ödemekteyiz. Ancak yaptığımız ödemeden sonra, sözleşmeden dönme veya vazgeçme halinde karşı taraftan iade alıp alamayacağımız sorusu gündeme gelmektedir. Bu sorunun cevabı yaptığınız ödemenin niteliğine göre değişmektedir. Şöyle ki;
Türk Borçlar Kanunu’nun 177. ve 178. maddesinde düzenlenen bağlanma ve cayma parası adı altında düzenlenen bu tür ödemelerden hangisini yaptığınızı ve farklarını izah etmek gerekirse;
- Sözleşme yapılırken taraflardan birinin vermiş olduğu para, sözleşmenin yapıldığına kanıt olarak verilmiş sayılır. Sözleşmede aksi kararlaştırılmadıysa veya yerel adet yoksa, bu para esas alacaktan düşülecektir. Bu şekilde verilen para, bağlanma parası yani kaparo olarak kabul edilmektedir.
- Sözleşmede ayrıca kararlaştırılması gereken “cayma parası” söz konusu ise; sözleşmeye konulan bu hüküm doğrultusunda taraflardan her biri sözleşmeden caymaya yetkili sayılacaktır. Fakat; bu durum taraflar için farklı özellikler arz edecektir. Şöyle ki;
- Parayı veren taraf sözleşmeden cayar ise verdiği miktarı karşı tarafta bırakmak durumundadır. Parayı veren taraf cayma parası dışında herhangi bir tazminat ödemekle yükümlü değildir.
- Parayı alan taraf sözleşmeden cayar ise karşı taraftan aldığı miktarın iki katını vermek durumundadır.
Hatırlatmakta fayda olacağı üzere; sözleşme yapıldığında taraflardan birinin verdiği paranın cayma parası olduğu ayrıca belirtilmemişse verilen bu paranın bağlanma parası ( kaparo ) olacağı ve esas alacaktan düşüleceği kabul edilecektir. Bu durumda ise sözleşmeden dönme halinde ise, geri iade edilmesi gerekmektedir. Çünkü verdiğiniz kaparodur ve size iade edilmesi gerekmektedir.
Ancak taraflarca sözleşme yapılması ve sözleşmede içeriğinde de yapılacak ödemenin cayma parası olduğunun belirtilmesi halinde ödediğinizi geri alamama durumuyla karşı karşıya kalacağınızı bilmeniz ileri de karşılaşacağınız hukuki sorunları bertaraf edecektir.
Ama ne olursa olsun tüm ödemelerinizi banka aracılığıyla ve ödeme açıklamasıyla göndermeniz gerektiğini de hatırlatırız.