ÇEK VE UNSURLARI
“Karanlıktan korkan bir çocuğu kolaylıkla affedebiliriz. Hayattaki gerçek trajedi yetişkinlerin aydınlıktan korkmasıdır.”
Platon
ÇEK VE UNSURLARI
Türk hukukunda kambiyo senetleri arasında en yaygın kullanım alanı bulan tür çektir. Bu önemi sebebi ile bu haftaki bültenimizde çekte bulunması zorunlu ve alternatif unsurları incelemekte yarar görüyoruz.
Çekin Asli Unsurları
- Çek kelimesinin ve eğer senet Türkçeden başka bir dilde yazılmışsa o dilde çeke karşılık kullanılan kelimenin çekte bulunması zorunludur.
- Çek kayıtsız, şartsız belirli bir bedelin ödenmesi için havaleyi içermelidir. Ödenecek meblağlar herhangi bir kayıt ya da şarta bağlanmış ise o senet geçersiz sayılmaktadır.
- Ödeyecek kimsenin (muhatabın) adının ve soyadının da çekte bulunması zorunludur. Türkiye’deki çeklerde muhatap sadece banka olabilir.
- Keşide tarihinin çekte bulunması zorunludur.
- Keşide edenin imzası çekte bulunması zorunlu unsurlardandır.
Çekin Alternatif Unsurları
- Keşide yeri: Keşide yerinin açıkça yazılmaması durumunda, keşidecinin ad ve soyadının yanında bir yer yazılı ise, bu yer keşide yeri sayılacaktır.
- Ödeme yeri: Çekte ödeme yerinin gösterilmesi zorunlu değil alternatif unsurlardandır. Ödeme yeri gösterilmemiş ise, muhatabın ad ve soyadının yanında gösterilen yer ödeme yeri sayılacaktır.
Çek Kanunu’na Göre Bulunması Zorunlu Unsurlar
- Vergi kimlik numarası: Keşidecinin vergi kimlik numarasının olmayışı çeki geçersiz saymaktadır.
- Banka şubesinin adı ve hesap numarası
- Banka tarafından basılmış bir çek karnesinin varlığı
Çekte Bulunması Gereken Asli Unsurların Yokluğunun Hukuki Sonuçları
Yasada çek için öngörülen asli unsurların yokluğu o senedi çek olmaktan çıkaracaktır. Bu durumda eğer senet emre düzenlenmiş ise; havale hükmüne tabi olur. Hamiline düzenlenmiş olması halinde havale bile sayılamaz. Ancak yazılı delil başlangıcı sayılabilir. Bununla birlikte senet çek niteliği taşımadıkça, ciro edilmesi de söz konusu değildir. İcra İflas Kanununda kambiyo senetleri hakkında özel takip yolu öngörülmüştür, ancak senedin çek vasfını haiz olmaması halinde bu yoldan yararlanılması da mümkün olamayacaktır.
Haftanın Yargıtay Kararı
T.C YARGITAY 3. HUKUK DAİRESİ E. 2017/831 K. 2017/1606
Velayetin kendisine bırakıldığı eş çocuğa bakmayıp karşı taraf çocuğa bakıyorsa, çocuğa bakan velayetin değiştirilmesi davası açmak zorunda olmadan doğrudan iştirak nafakası talebinde bulunabilir.
Haftanın Deyimi
“Meteliğe Kurşun Atmak”
Eskiden atış talimleri yapılırken, usta atıcılar hedef için metelik denilen bozuk paralar kullanırlarmış. Metelik, eskiden kullanılan on para değerinde olan bir sikke. Sikke de madeni para veya bu paralara vurulan damga demektir.
Köyden çıkıp okuyarak yükselen, mal mülk ve şöhret sahibi olan bir adam köyünde yaptırdığı evde, gümüş paraları hedefe koyup atış talimi yaparmış. Onu ziyarete gelenler, gümüş mecidiyeye ateş ederken görünce, içlerinden biri, “Baksana bizimki meteliğe kurşun atıyor.” demiş.