Marka, Patent, Faydalı Model
Marka Nedir?
Tüketicinin zihninde ki algıların toplamına marka denir. Ya da klasik tanımıyla bir işletmenin mal veya hizmetlerini bir başka işletmenin mal veya hizmetlerinden ayırt etmeye yarayan, kişi adları, sözcükler, şekiller, sayılar vb. işaretler markayı oluşturur. Marka, çizimle görüntülenebilen veya benzer biçimde ifade edilebilen, baskı yoluyla yayımlanabilen ve çoğaltılabilen her türlü işaretleri içebilir.
Marka Tescili Ne Anlama Geliyor?
Markaların tescil edilmesi, sahibi tarafından kullanımının tekelleştirilmesi, marka sahibinin belirlenmesi ve haksız kullanımının engellemesi için fırsat anlamına gelir. Marka tescil işleminde tek yetkili merci olan Türk Patent Enstitüsü’ne yapılan resmi başvurular, enstitü tarafından incelemeye tabi tutulur. İnceleme aşamasının olumlu olması halinde marka, tescil edileceği yönünde üçüncü şahısların dikkatine ilan edilir. Üç aylık ilan süresince itiraz edilmeyen markalar TPE tarafından kesin olarak kabul edilerek belgeye bağlanır.
Marka Tescilinin Avantajları Nelerdir?
Marka tescili sahibine, ilgili markanın tescil kapsamındaki mal ve hizmetler için marka sahibinin izni dışındaki her türlü kullanımını engelleme hakkı verir. Marka sahibi markayı bizzat kendi kullanabileceği gibi başkalarına da marka kullanım izinleri verebilir. Markanın marka sahibinin izni dışında kullanımına karşı 556 Sayılı KHK’de önemli yaptırımlar getirilmiştir
Tescilli Bir Marka Hangi Hukuki İşlemlere Konu Olabilir?
Tescilli bir marka başkasına devir edilebilir, miras yolu ile intikal edebilir, kullanma hakkı lisans konusu olabilir, rehin ve teminat olarak gösterilebilir.
Tescili Tamamlanan Marka Kaç Yıl Süre İle Geçerlidir?
Tescilli markanın koruma süresi başvuru tarihinden itibaren 10 yıldır. Bu süre başvuru üzerine 10 yıllık dönemler halinde istenildiği kadar yenilenebilir. Yenileme talebinin yapılması koruma süresinin sona erdiği ayın son gününden önceki altı ay içinde gerçekleştirilmelidir. Bu süreye uyulmaması durumunda, yenileme talebi, ek ücret ödenmesi koşuluyla, koruma süresinin sona erdiği ayın son gününden itibaren altı aylık süre uzatımı içinde de yapılabilir. Yenilenmeyen markalar hükümsüz sayılacaktır.
Hangi Durumlarda Marka İptal Edilir?
Tescilli bir markanın, tescil tarihinden itibaren beş yıl içinde, haklı bir neden olmadan kullanılmaması veya bu kullanıma beş yıllık bir süre için kesintisiz ara verilmesi halinde, mahkeme kararı ile marka iptal edilir.
Topluluk Markası Nedir?
Topluluk Markası; Avrupa Topluluğu ülkelerinin tümünde geçerli bir markadır. Türk vatandaşları da Paris Sözleşmesi gereğince Topluluk Markası tescil ettirebilirler ve Avrupa Topluluğu’nda korunmasını sağlayabilirler.
Tescil Ettirdiğim Marka Taklit Edilirse Ne Yapabilirim?
Marka sahibi böyle bir durumda hukuki bir destek alarak, marka hakkına tecavüz edene yönelik hukuki ve cezai dava haklarını kullanabilir.
Markada Fiili Kullanım Ve Öncelik Hakkı Nedir?
556 Sayılı KHK. tıpkı, eski 551 Sayılı Markalar Kanunu gibi, markayı ilk tescil ettireni değil de markayı fiilen ilk kullananı koruyan bir düzenleme getirmiştir. (556 Sayılı KHK. Madde 8) Bu durumda bir markayı bilfiil ilk kullanan ve bu kullanımını kanıtlayan kişi, markanın gerçek hak sahibi konumundadır. Kanun gerçek marka hakkı sahibi olarak, markayı fiilen ilk kullanan kişiden yana bir tercih kullanmış bulunmaktadır. Bu durumda bir başka üçüncü kişi, markayı tescil ettirmiş olsa da, markayı fiilen ilk kullanan kişi bu fiili kullanımını kanıtlayarak kullanımından doğan öncelik hakkına dayanarak, sonradan markayı tescil ettiren kişiye hükümsüzlük davası açarak, markanın kendi adına tescil edilmesini sağlayabilmektedir.
Buluş Nedir?
Sözlük anlamı ilk defa yeni bir şey icat etme olsa da asıl anlamı tarım ve sanayide kullanılmak üzere getirilen teknik problemin çözüme buluş denir.
Patent Nedir?
Tarımda ve sanayide kullanılmak üzere icat edilen buluşlara verilen koruma belgesine patent denir.
Patent Ve Faydalı Model Arasındaki Farklar Nelerdir?
Faydalı Model, kimyasal maddeler ve usuller hariç patente konu olabilecek teknik gelişmeye sahip bütün ürünler için verilebilir. Yurt içinde özellikle KOBİ’lerimiz ve geliştirmiş oldukları yeni ürünler için daha az maliyetle koruma elde etmek isteyen buluş sahipleri için tavsiye edilebilecek bir sistemdir. Buluşu için Patent ya da faydalı model başvuru sistemlerinden hangisinin seçileceğine başvuru sahibi kendisi karar verir. Faydalı model başvurusu için dikkat edilecek en önemli husus, yeni olmayan ürünler için başvuru yapılmaması gerektiğidir. Yeni olmayan ürünler için başvuru yapılıp faydalı model belgesi alınsa dahi, ürünün yeni olmadığının üçüncü kişilerce ispatlanabilmesi durumunda, mahkeme yolu ile belgenin iptali söz konusudur.
Hangi Buluşlara Patent Verilir?
Bir buluşa patent verilebilmesi için 3 şartın geçerli olması gerekiyor.
Yenilik: Tekniğin bilinen durumuna dâhil olmayan buluş yenidir.
Tekniğin bilinen durumunun aşılması;
Sanayide ve tarımda uygulanabilir olması;
Hangi Buluşlara Patent Verilemez?
Buluş niteliğinde olmadığı için patent verilemeyecek konular:
- Keşifler, bilimsel teoriler, matematik metotları;
- Zihni, ticari ve oyun faaliyetlerine ilişkin plan, usul ve kurallar;
- Edebiyat ve sanat eserleri, bilim eserleri, estetik niteliği olan yaratmalar, bilgisayar yazılımları;
- Bilginin derlenmesi, düzenlenmesi, sunulması ve iletilmesi ile ilgili teknik yönü bulunmayan usuller.
- İnsan veya hayvan vücuduna uygulanacak cerrahi ve tedavi usulleri ile insan, hayvan vücudu ile ilgili teşhis usulleri.
Buluşumu Patent İle Korumanın Avantajları Nedir?
Patenti olan ya da olmayan bir buluş için üretim yapılabilir. Ancak, patentli bir buluş, buluş sahibinin izni olmadan başkaları tarafından üretilemez, satılamaz, ihracatı- ithalatı yapılamaz. Patentli bir ürün hakkında başvuru sahibinden izin alınmadan yapılan faaliyetler için cezai yaptırımlar vardır.
Patent aşağıda belirtilen avantajları sağlar;
- Patentler, sadece patent sahibine özel olan, başvuru tarihinden itibaren 20 yıl boyunca buluşun kullanımı, üretilmesi ve satılması ile ilgili haklar sağlar
- Elde edilen bu özel haklarla, başkalarının buluşunuzu ticari anlamda kullanmasını engelleyebilir, rekabet gücünüzü artırarak pazarda ön sıralarda yer alan bir konuma erişebilirsiniz.
- Gelişmiş ürünler üretmek için ciddi miktarda zaman ve para yatırımı yapılmaktadır. Patent koruması ile sağlanan özel haklar şemsiyesi altında, yatırımlarınız için yapılan harcamalarınızı kara dönüştürebilirsiniz.
- Buluşunuzu kendiniz üretmek istemiyorsanız, başka bir firmayla lisans ya da devir anlaşması yaparak gelir elde edebilirsiniz
Patent sayınızın çok olması, iş ortaklarınız ve yatırımcılar açısından, firmanızın yüksek seviyede uzmanlığa sahip olduğu ve teknolojik kapasitesinin bir göstergesi olarak algılanacak ve şirketinizin pazar değerinin yükselmesini sağlayacaktır.
Patent Tescilinin Koruma Süreleri Ne Kadardır?
İncelemeli patent 20 yıl, İncelemesiz patent 7 yıl, Faydalı Model 10 yıl koruma sağlar
Patenti Kullanım Zorunluluğu Nedir?
Patent sahibi buluşunu, patentin verildiğinin Resmi Patent Bülteni’nde ilan edildiği tarihten itibaren 3 yıl içinde kullanmak zorundadır (551 Sayılı KHK’nın M.96). Kullanımın değerlendirilmesinde pazar şartları göz önünde bulundurulur.Objektif nitelik taşıyan ruhsatlandırma, standartlara uygunluk, değişik alanlarda yeni uygulamaların yapılmasına ihtiyaç duyulmaması gibi teknik, ekonomik veya hukuki sebepler patentin kullanılamamasının haklı sebepleri olarak kabul edilir.Patent konusu buluşun kullanılmasını engelleyecek nitelikte kabul edilen bu sebepler, patent sahibinin kontrolü ve iradesi dışındaki sebeplerdir. Patentin kullanılamamasının haklı sebeplerine ilişkin bilgi ve belgeler, patent sahibi tarafından patentin verildiğine ilişkin ilanın ilgili bültende yayımlandığı tarihten itibaren üç yıl içinde Enstitü’ye verilir ve Patent Siciline kaydedilir.Buluşun kullanıldığını kanıtlayacak resmi nitelikli kullanım belgesi, patentin kullanıldığı hakkındaki beyanı kapsamalı ve ticaret veya sanayi odaları, konu ile ilgili diğer meslek kuruluşları veya ilgili başka kurumlarca onaylanmalıdır. İthalat halinde, ithalat belgesi kullanım belgesi yerine geçer. Kullanım belgesinde; patentin tarihi, numarası, buluş başlığı, kullanımın başladığı tarih, beyanda bulunanın adı, adresi, imzası ve tanzim tarihi bulunmalıdır. Kullanım belgesi ve ithalat belgesinin Patent Siciline kayıt edilebilmesi için ücret listesinde belirtilen ücret ödenmelidir.
Rüçhan Hakkı Nedir?
Eğer buluşun birden fazla ülkede korunması istenirse, ilk patent başvurusunun herhangi bir ülkede yapılması tarihinden itibaren 12 aylık bir süre içinde aynı buluş için başka bir ülkede başvuru yapma konusunda bir haktan yararlanılabilir, buna rüçhan hakkı denir. Rüçhan hakkı öncelik hakkı anlamına gelir. İlk defa başvuru yapacaklar için rüçhan hakkı söz konusu değildir. Daha önce yapılmış başvurular için rüçhan(öncelik) hakkı söz konusudur. Bir başvuru sahibinin herhangi bir ülkede yaptığı başvurunun tarihi ile bu başvurusuna dayanarak daha sonra yaptığı başvurunun tarihi arasında üçüncü kişilerce buluş konusuna benzer bir konu için patent başvurusu yapılırsa, o başvuru karşıt doküman olarak gösterilemez.
Başvuru sahibi, yararlanmak istediği rüçhan hakkını başvuru ile birlikte veya başvuru tarihinden itibaren iki ay içinde talep eder. Bununla ilgili rüçhan hakkı belgesini, patent başvurusu tarihinden itibaren üç ay içerisinde vermediği takdirde rüçhan hakkından yararlanma talebi yapılmamış sayılır.
Yabancı ülkelerde patent verilmesi için yapılan bir başvurunun farklı ülkelerde yapılmış olmasına bakılmaksızın birden çok rüçhan hakkı talebinde bulunulabilir.
Faydalı Model Nedir?
Faydalı Model: Kimyasal maddeler ve usuller hariç patente konu olabilecek teknik gelişmeye sahip bütün ürünler için verilebilir. Ayni sırada Türkiye’de ve dünyada yeni olan, sanayiye uygulanabilen buluşların sahiplerine 10 yıl süre ile bu buluş konusu ürünü üretme ve pazarlama hakkinin tanınmasıdır.
Faydalı Model Tescili İçin Gerekli Kriterler Nelerdir?
- Yenilik
- Sanayi’ye uygulanabilirlik
Faydalı Model Belgesi Kaç Yıl Koruma Sağlar?
Faydalı model belgesi 10 yıl süreyle korunur.
